"Patrioci" Sana Krasikov

"Patrioci" Sana Krasikov, Tyt. oryg. The Patriots: A Novel, Wyd. W.A.B., Str. 608

"A co w tym złego, że mam gest?"

Wielowątkowa, wielowymiarowa powieść pełna ukrytych znaczeń, w której zderzają się ze sobą ponadczasowe motywy przyjaźni, miłości i wartości rodzinnych. "Patrioci" to książka jedyna w swoim rodzaju.

W czasach wielkiego kryzysu Florence Fein, młoda Amerykanka przenosi się z Brooklynu do Moskwy, gdzie dostała możliwość zmiany własnego życia. Przynajmniej wszystko na to wskazywało. Niestety - Związek Radziecki wciąga ją w pułapkę systemu i nie pozwala się uwolnić. Po latach jej syn Julian podejmuje się poznania rodzinnej historii i w archiwach zagłębia szczegóły z przeszłości. Okazuje się, że prawda wcale nie jest taka prosta.

Sana Krasikov, amerykańska pisarka gruzińskiego pochodzenia, podjęła się wyjątkowo trudnego tematu napisania powieści wielowątkowej, w której każdy ruch bohaterów ma znaczenie. Poprowadziła czytelnika przez historię relacjonowaną ze strony matki i syna, przez co w fantastyczny sposób ujęła tajniki rodzinnych powiązań, nadziei i oczekiwań oraz błędów, których być może nie dało się uniknąć. Jednocześnie autorka nie odpowiada na postawione pytania - jedynie podsuwa czytelnikowi możliwe rozwiązania, kluczy między kolejnymi losami bohaterów i z każdym krokiem przybliża nam czysty, psychologiczny obraz postaci: wyjątkowo emocjonalną podróż do przeszłości Juliana, mężczyzny wiarygodnego w swoich przekonaniach i pełnego sprzecznych emocji, które czytelnik chwyta w lot oraz życie Florence, kobiety pełnej nadziei na lepszą przyszłość, która zderza się z murem ponurej i brutalnej rzeczywistości. Taka kreacja bohaterów jest niezwykle intensywna, przenika do umysłu czytelnika i sprawia, że z pasją przerzuca się kolejne strony by jak najszybciej dowiedzieć się prawdy.

Nie jest to jednak takie proste, ponieważ powieść nie jest lekturą na jeden wieczór. Właściwie przeczytanie jej w szybkim tempie byłoby wielkim marnotrawstwem. W przypadku "Patriotów" chodzi o to, by delektować się każdym wyśmienicie ujętym zdaniem, pięknym i kwiecistym stylem autorki oraz dogłębną i przenikliwą formą przedstawianych obrazów. Liczne wątki dzielą fabułę na części dotykając trudnych i ważnych tematów: idealizmu ciągnącego się od lat 30. XX wieku po współczesność, historii matki i syna w intensywnie emocjonującej historii, surowym działaniu polityki czy choćby przyziemnym sprawom związanym z miłością i przyjaźnią. I choć całość wskazywałaby na nudną powieść ciągnącą się bez końca to tylko złudzenie: książkę czyta się strona za stroną w świadomie powolnym tempie by nie przeoczyć żadnego istotnego szczegółu.

"Patrioci" to piękna i przejmująca powieść, w której wszystko ma znaczenie. Sana Krasikov nie bała się poruszyć ważnych tematów, nie rzadko z wprawą angażując w to historię i powołując do życia nowe konteksty starych wydarzeń. Jestem zachwycona słowem i przesłanie, stylem oraz motywami: to obowiązkowa lektura dla każdego, w której wartość tożsamości narodowej wśród emigrantów staje się największym wyznacznikiem losów bohaterów. Piekielnie inteligentna powieść.