środa, 7 września 2022

"Gracz" Fiodor Dostojewski

"Gracz" Fiodor Dostojewski, Tyt. oryg. Игрок, Wyd. MG, Str. 176


Ta niewielkich rozmiarów powieść Dostojewskiego, przenosi nas do fikcyjnego Ruletenberga, w którym ważą się losy arystokratycznej rodziny i osób z nią związanych.


Fiodor Dostojewski zachwyca bez względu na obszerność swoich powieści. Jak się okazuje krótka forma nie powstrzymała go przed przedstawieniem czytelnikowi bogatych profili psychologicznych swoich bohaterów czy zaprezentowaniem konkretnej, wielowymiarowej fabuły.

Powieść oparta na uzależnienie od hazardu jest także swoistą spowiedzią autora, który przeżycia bohaterów oparł na podstawie własnych doświadczeń. Sam był hazardzistą, więc doskonale potrafił zrozumieć uzależnienie od gry a "Gracz" stał się swojego rodzaju formą zakładu między autorem a jego Wydawcą, który dość miał spłat karcianych długów Dostojewskiego. Jak się więc okazuje na niespełna ponad stu siedemdziesięciu stronach autor zawarł historię swojego życia przemyconą w postaci fikcyjnych zdarzeń oraz postaci a jednak wszystko było tutaj aż nazbyt prawdziwe.

Ruletenberg to fikcyjne miasto stworzone na potrzeby chwili, w którym żyją nasi bohaterowie. To również tutaj obserwujemy powolnie rozpowszechniające się uzależnienie od hazardu, które nie szczędzi nikogo. Wiele bohaterów, kameralne tło wydarzeń oraz różnorodność zachowań łączy nieuchronny upadek i pytanie czy ktokolwiek zdoła odbić się od dna. Autor z charakterystyczną dla siebie wnikliwością oraz precyzją ukazuje ogrom zniszczeń dokonanych w psychice wybranych postaci a my, czytelnicy, możemy jedynie obserwować ten wewnętrzny chaos zachwycając się kunsztem Dostojewskiego i ucząc się trzymać jak najdalej od hazardu.

Poczucie humoru, bystre oko, inteligentne postrzeganie świata oraz dystans do wszystkiego i wszystkich składają się na "Gracza". Książka zachwyca paletą różnorodnych emocji, dojrzałym piórem Dostojewskiego a także nieustannie zachwyca precyzją przekazu zamkniętą na stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Nie ma więc znaczenia czy autor pisał rozległe powieści czy - tak jak w tym przypadku - stworzył historię w zaledwie miesiąc, ponieważ w umiejętnych rękach każda fabuła nabiera konkretnego przesłania stawiając przed czytelnikiem ponadczasowe wartości.

2 komentarze: